6 Şubat depreminden etkilenen illerdeki üreticilere toplam 14 milyar lira tarımsal destek ödemesi yapıldı.
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, başta Kahramanmaraş olmak üzere 6 Şubat depreminden etkilenen illerde çalışmaların afetin ilk anından bu yana aralıksız sürdüğünü belirterek, toplam 14 milyar 150 milyon TL tarımsal destek ödemesi yapıldığını bildirdi. Tarımsal üretimin aksamadan devam etmesini sağlamak amacıyla 2023 yılında üreticilere yönelik çalışmalar yapıldı.
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremin ardından bölgede yürütülen çalışmalara ilişkin yazılı açıklama yaptı. Bakan Yumaklı, depremin yıldönümünde felakette hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet diledi. 6 Şubat’ta 11 ili etkileyen depremde yaralananlara acil şifalar diledi. Derin acıları geride bırakan felaketin ardından ülkenin yaraları sarmak için tek vücut olarak seferber olduğunu hatırlatan Yumaklı, Tarım ve Orman Bakanlığı olarak depremin ilk anından itibaren AFAD ile koordineli çalıştıklarını vurguladı. Dünyada ‘yüzyılın felaketi’ olarak adlandırılan büyük yıkıma rağmen bölge halkının zor şartlarda üretime devam ettiğini vurgulayan Yumaklı, “Bakanlık olarak çiftçimizin yanında yer alarak çiftçimizin yanında olduk. Üretimin sürdürülebilirliğinin sağlanması için gerekli her türlü desteği veriyoruz, bundan sonra da vermeye devam edeceğiz.”
“2 milyar 900 milyon TL mazot gübre destek ödemesi yapıldı”
6 Şubat depreminden etkilenen illerde üreticilerin mağdur olmaması için başta tarımsal destekler olmak üzere pek çok uygulama ve düzenlemeyi hayata geçirdiklerini hatırlatan Yumaklı, şu bilgileri paylaştı:
“Çiftçi Kayıt Sistemi Yönetmeliğinde yapılan değişiklikle 2023 üretim yılı için üretim değişikliği başvuru süresi uzatılarak deprem bölgesindeki çiftçilerin tarımsal takviyelerden faydalanmasında yaşanabilecek mağduriyetlerin önüne geçildi. Afet Bölgesi olarak ilan edilen illerimizde ve Diğer illerde üreticilerin zamanında başvuru yapamayacağı ve birçok projede destek ve desteklerde gecikmeler yaşanabileceği öngörülüyor” Hibe başvuru süreleri uzatıldı. Yine deprem felaketinden etkilenen illerimizde mazot gübre takviyesi kapsamında çiftçilerimizin ihtiyaçlarına birebir ödeme nakit olarak yapılarak harcama kolaylığı sağlandı. Bu kapsamda deprem bölgesindeki çiftçilerimize toplam 2 milyar 900 milyon TL mazot gübre desteği ödemesi yapıldı.”
“Hayvancılık kapsamında depremden etkilenen illerimizdeki yetiştiricilerimize 1 milyar 372 milyon TL yem desteği ödendi.”
Yumaklı sözlerine şöyle devam etti:
“Depremden etkilenen illerimizdeki üreticilerimizin üretimlerine devam etmelerini sağlamak amacıyla yağlı tohumlu bitkilerin üretiminin artırılması amacıyla Tarım Arazilerinin Kullanımının Etkinleştirilmesi Projesi kapsamında 127 milyon TL kaynak tahsis edildi, baklagiller, tahıllar ve sebzeler.Deprem bölgesinde ekimle ilgili faaliyetler kesintisiz olarak yürütüldü.Bakanlığımız adına gübre üreten firmalarla temasa geçerek deprem bölgesine gübre sevkiyatında öncelik verilmesi amacıyla uyum süreci gerçekleştirdik. Bölgeden gelebilecek ilave gübre taleplerinin ivedilikle karşılanması Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatları doğrultusunda illerimizde ‘depremde hayvanları telef olan vatandaşlarımızın tüm kayıpları birebir karşılanacaktır’ Depremden etkilenen büyükbaş hayvan, koyun, kümes hayvanı, arı kovanı gibi hayvanları telef olan yetiştiricilerimize bu kayıpların telafisi için ücretsiz hayvan dağıtımını tamamladık. Bu kapsamda toplam 909 milyon TL maliyet; 5 bin 804 büyükbaş, 43 bin 317 koyun, 549 bin kanatlı hayvan ve 26 bin 318 arı kovanını yetiştiricilerimize ücretsiz teslim ettik. Ayrıca deprem bölgesindeki 10 bin 328 arıcıya 5 bin 358 ton yemlik şekeri ücretsiz dağıttık. “Yine hayvancılık kapsamında depremden etkilenen illerimizde yetiştiricilerimize 1 milyar 372 milyon TL yem takviyesi ödendi.”
Deprem bölgesinde 10 milyon doz şap aşısı ücretsiz
Deprem bölgesinde hayvan sağlığının korunması için gerekli tedbirleri aldıklarını belirten Yumaklı, “Yaklaşık 60 milyon TL’ye mal olan 5 milyon doz büyükbaş hayvan şap aşısını bu illerimizde ücretsiz uyguladık. Genel hayatı etkileyen afet bölgeleri olarak ilan edildi. Bu uygulama 2024 yılında da devam edecek. Böylece 2 yılda 145 milyon doz ilaçlanmış olacak.” “TL’ye mal olan yaklaşık 10 milyon doz aşı bakanlığımızca ücretsiz olarak uygulanacaktır” dedi.
“Yaklaşık 55 ton gıda dağıtıldı”
Bakan Yumaklı, Çayır Mera Islahı ve Amenajman Projeleri kapsamında çiftçilerin çoban ve hayvan çadırı, yemlik, kundak ve çoban çantası ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla toplam 50 milyon TL bütçeli bir çalışma yürütüldüğünü belirtti. Meralarda hayvan yetiştirin ve “Bakanlığımızın işbirliği ile, pazarlama fırsatı olmayan deprem bölgelerindeki yetiştiricilerimizin çiğ sütü gerçekleştirildi.” Dedi. Üretici örgütlerine ve özel sektöre yönlendirildi. Böylece bugüne kadar bölgedeki süt işletmeleri ve yetiştiricilerin ürettiği 431 bin ton sütün toplanıp üretime dönüştürülmesinde uyum sağlandı. Yine Bakanlığımız koordinasyonunda depremde barınakları zarar gören hayvanlar için bölgeye 20 bin 351 adet hayvan çadırı/brandası gönderilerek dağıtımı yapıldı. “Ayrıca afet bölgesine 16 bin ton hayvan yemi gönderildi. Ayrıca bakanlığımız iş birliğiyle Türk Veteriner Hekimleri Birliği ve AFAD aracılığıyla sokak hayvanlarının bakımı ve beslenmesi için yaklaşık 55 ton mama dağıtıldı. Depremden etkilendik” dedi.
Balıkçılık sektörü destekleri
Depremden etkilenen illerde ülkenin önemli tarımsal üretim kalemlerinden su ürünleri ve avcılığın yapıldığına işaret eden Yumaklı, bu üreticilerin mağduriyetini önlemek için çalışmalar yürüttüklerine dikkat çekerek, “Bir Deprem bölgesinde deniz ve iç sularda faaliyet gösteren toplam 1.021 armatöre, mahrum kaldıkları avcılık faaliyetleri için tazminat ödenecek.” “Gelir kayıplarının karşılanması ve avcılık faaliyetlerinin sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla bir defaya mahsus 11 milyon 300 bin TL destek ödemesi yapıldı” dedi.
Depremde üretim tesisleri zarar gören 26 su ürünleri işletmesine toplam 44 milyon 700 bin TL destek ödemesi yapıldığını belirten Bakan Yumaklı, depremden etkilenen balıkçılık sektörüne toplam 56 milyon TL destek ödemesi yapıldığını söyledi.
Kırsal kalkınma destekleri
Bakanlık tarafından yürütülen ve kabul edilen proje tutarının yüzde 50’sinin ödendiği Kırsal Kalkınma Yatırımlarını Destekleme Programının (KKYDP) afet bölgesindeki illerde de uygulandığına dikkat çeken Yumaklı, 2019 yılında 1.928 projenin tamamlandığını söyledi. Söz konusu iller 2023 yılında KKYDP kapsamında olup bunlara 131,8 milyon kişi düşmektedir. TL hibe desteğinin ödendiğini belirtti. Bakan Yumaklı, proje başına 250 bin TL’ye kadar yüzde 100 hibe verildiği Kırsalda Uzman Eller Projesi kapsamında depremden etkilenen illerde 233 projeye 57,3 milyon TL hibe desteği ödendiğinin altını çizerek, şunları söyledi: “Tüm bu faaliyetler çerçevesinde depremin yaşandığı 6 ilde şubat ayından bu yana afet bölgesindeki çiftçilerimize toplam 14 milyar 150 milyon TL tarımsal destek ödemesi yapıldı. Tarımsal üretimde ülkemizin can damarı olan bu illerimize, üretimin aksamadan devam etmesi için bugüne kadar olduğu gibi her türlü desteği vermeye devam edeceğiz” dedi.
Depremden etkilenen ve Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu projelerinin yer aldığı Kahramanmaraş, Hatay ve Malatya illerinde IPARD projelerinin hibe fiyatlarına fiyat farkı uygulandığını belirten Yumaklı, “Böylece, 207 projenin hibe tutarı 490 milyon TL’den 710 milyon TL’ye çıkarılarak toplam 220 milyon TL’ye çıkarıldı.” “Ek takviyeler sağlandı” dedi.
“2023 yılında yüzde 20’si hibe olacak faizsiz ORKÖY desteği sağlandı”
Afet bölgesi ilan edilen illerdeki 3 bin orman köylüsü ve Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerinin, 6 Şubat – 31 Temmuz 2023 ortalarına denk gelen 11,3 milyon TL tutarındaki ORKÖY kredi borçlarını faizsiz olarak 31 Aralık 2023 tarihine ertelediğini hatırlatan, Yumaklı, “Depremden etkilenen illerimizin orman köylerinde kullanılacak.” Tahsis edilen 345,3 milyon TL ek deprem ödeneğiyle depremden etkilenen illerdeki toplam ORKÖY bütçesi 458,4 milyon TL’ye çıkarıldı. Böylece 2023 yılında afet bölgesindeki orman köylerimizde bulunan 4 bin 312 orman köylüsü aileye yüzde 20’si hibe olmak üzere faizsiz ORKÖY desteği sağlanmıştır. Sağlanmıştır” dedi.
“DSİ Genel Müdürlüğünün rutin faaliyetlerinin yanı sıra yaklaşık 1,2 milyar TL değerinde çalışma gerçekleştirildi.”
Bakan Yumaklı, Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen depremler nedeniyle afet bölgesindeki barajların Bakanlığa bağlı Devlet Su İşleri (DSİ) teknik ekipleri tarafından detaylı bir şekilde incelendiğini, 110 baraj ve 30 barajın da detaylı olarak incelendiğini belirtti. Göletler bu çerçevede incelendi ve şunları söyledi:
“DSİ Genel Müdürlüğümüz deprem bölgesindeki Malatya, Hatay, Adıyaman, Kahramanmaraş ve Osmaniye illerinde toplam 143 kuyuda sondaj çalışmalarını tamamlayarak saniyede 2 bin 926 litre içme ve kullanma suyu elde edildi. Bakanlığımıza bağlı DSİ Genel Müdürlüğümüzce deprem sonrasında 6 Şubat’ta başlatılan çalışmalarla altyapı projelerinin bakım onarım çalışmalarının büyük bir kısmını tamamlayarak tarım arazilerine yeniden su kazandırdık. Bölgede toplam 56 kilometre uzunluğunda kanallar açtık. 16,7 kilometre sulama kanalı inşa ederek işletme bakım yollarının onarımını tamamladık. Ayrıca Hatay,Gaziantep,Kahramanmaraş’ta işletme bakım yollarının onarımını da tamamladık, “Toplam 515 kooperatif Elazığ ve Diyarbakır’daki kuyularda inceleme yapıldı. Böylece, deprem bölgesindeki vatandaşlarımızın acil içme ve kullanma suyu ihtiyaçlarının karşılanması ve tarımsal sulamanın susuz kalmasının önlenmesi amacıyla Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’nün rutin faaliyetlerine ek olarak yaklaşık 1,2 milyar TL değerinde çalışma gerçekleştirildi. bozuluyor.”
Bakanlığa bağlı kuruluşların faaliyetleri
Tarımsal desteklerin yanı sıra DSİ, OGM, ESK, TİGEM, ÇAYKUR, TÜRKŞEKER, TMO ve AOÇ gibi bakanlığa bağlı kuruluşlar tarafından deprem bölgesi için yaklaşık 6 milyar TL tutarında kaynak kullanıldığını belirten Yumaklı, “Eğer Deprem talebinden etkilenen yetiştiricilerimiz, terk edilmiş veya bakımı mümkün olmayan hayvanlarını yetiştirebilirler.Et ve Süt Kurumu tarafından yerli olarak alınmıştır” dedi.
Yumaklı, TMO’nun afet bölgesinde kota ve tür ayrımı yapmadan tahıl ve bakliyat satın aldığını vurguladı. Bakan Yumaklı, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün (TİGEM) afet bölgesindeki yetiştiricilerin hayvanlarının yem ihtiyacının karşılanmasına yönelik çalışmaları da koordine ettiğini belirterek, “Ayrıca, büyükbaş hayvan ve koyun temininin büyük bir kısmı da afet bölgesinde gerçekleştiriliyor. Depremde hayvanları telef olan yetiştiricilerimize TİGEM işletmelerinde yetiştirilen hayvanlardan ücretsiz hayvan dağıtımı yapılmıştır.” ” söz konusu.
“Depremden etkilenen bölgede planlamalarımızı titizlikle yürütüyoruz”
Verimli toprak yapısı ve iklim koşullarıyla ülkenin gıda arz güvenliği açısından stratejik öneme sahip olan bölgede tarımsal üretimin geliştirilmesine yönelik her türlü destek ve planlama çalışmalarını titizlikle yürüttüklerini belirten Bakan Yumaklı, şöyle konuştu:
“6 Şubat depreminden sonra devlet ve millet olarak bir araya geldik, yaralarımızı hep birlikte sardık. Tarımsal üretimin aksamaması için var gücümüzle çalıştık. İnşallah Bakanlığımızın yeni uygulamalarını hayata geçireceğiz. Bu illerde planlı üretim ve sözleşmeli üretim yaparak bölgenin tarımsal üretimini daha da geliştirip ileriye taşıyacağız.” Bu süreçte bölgemizin çiftçisi, üreticisi ve işletme sahipleriyle birlikte hareket edip birlikte yol alacağız. Rabbimiz bizleri ve ülkemizi bu tür felaketlerden daima korusun ve bir daha böyle acı günler yaşamasın. 6 Şubat depreminde hayatını kaybeden kardeşlerimize ve meslektaşlarımıza bir kez daha teşekkür ediyoruz. “Allah’tan rahmet, yaralılara acil şifalar, tüm milletimize acil şifalar diliyorum.” – ANKARA
